Wat ook weer niet zo vreemd is met een overheid die handhaving auteursrecht overlaat aan private partijen en weigert op te treden tegen de misleidende praktijken.
De ontwikkelingen van de afgelopen twee maanden:

Kippenfoto-zaak
Mijn derde poging om goede jurisprudentie uit te lokken leek weer vast te lopen in bureaucratisch gedoe. De rechtbank wilde de zaak nogmaals mondeling behandelen maar zegt een tekort aan rechters te hebben en dat het inplannen daarom nog minimaal 6 maanden zal duren. Ik begin zo langzamerhand te vermoeden dat rechtbank Rotterdam gewoon geen trek heeft om een vonnis te wijzen dat ongunstig is voor de status quo wat betreft handhaving fotorechten. Gefrustreerd diende ik een uitgebreide klacht - zie update 2 crowdfunding - in. Met succes dit keer! De hoorzitting is vooralsnog van de baan en de procedure wordt per direct schriftelijk voortgezet. Wordt vervolgd.

Workshop
Ik berichtte de vorige keer dat ik op verzoek een workshop zou gaan geven. Dat was leuk! Achterafgezien had ik eigenlijk niks hoeven voor te bereiden. Ik was voornemens wat uit te leggen over citaatrecht, eigendomsrecht, de verschillende licentievormen enzovoort. Maar het grootste gedeelte van de middag ging over hoe om te gaan met sommatiebrieven. En mijn (te lange) intro over het falen van de rechtspraak en waarom ik doe wat ik doe kan ik een volgende keer overslaan. De problematiek is zonder dat verhaal duidelijk genoeg. Had ik beter sommatiebrieven van deelnemers kunnen bespreken. Als het boek eindelijk af is maar eens een goed plan maken. Dan wordt het een weerbaarheidstraining tegen fototrollen. En voor de theorie kan je dan het boek gebruiken.

Geld genoeg maar niet voor jou
Geweldig boek van Thomas Bollen over hoe private partijen de macht over digitale geldschepping in handen hebben. De overheid leeft nog in het analoge tijdperk, alsof er nog een geldpers is vereist. Voor mij een feest der herkenning. De Auteurswet gaat ook nog uit van ‘in druk verschenen’. Ik heb de overeenkomsten uitgeschreven – klik hier. Het boek gaf mij inzicht hoe lobbymacht werkt en waarom fototrollen straffeloos door kunnen blijven gaan. Het boek is hier te koop.

Pleidooi voor wetsherziening
Het boek van Thomas Bollen deed mij beseffen dat de wet echt radicaal anders moet. En dat de rechtenlobby de Auteurswet met opzet gedateerd lijkt te houden zodat ie weinig houvast biedt in het digitale tijdperk. Da’s goed voor de werkgelegenheid in de sector, kan er lekker geprocedeerd worden over futiliteiten als stockfoto’s. Mijn boek gaat eindigen met 15 aanbevelingen voor de Auteurswet. Het eerste beknopte concept op mijn blog.

Micta
Douglas Mensink van Micta B.V. neemt vastgelopen discussies over van fototrol Rights Control. Hij maakt het wel heel erg bont met zijn conceptdagvaardingen. Dat er weinig van die dagvaardingen deugt blijkt wel uit het feit dat hij met een vordering van 29k naar de kantonrechter wil. De grens voor kanton is namelijk 25k en bij hogere bedrag is bovendien een advocaat verplicht. Mensink is geen advocaat…
Het blijft onbegrijpelijk dat de autoriteiten hier niet tegen optreden. Ik heb cliënten die met de idiote conceptdagvaardingen bij de politie zijn geweest. Die geeft aan dat je hulp moet inschakelen van een advocaat. Ik deed zelf tevergeefs een melding bij de ACM. Als iedereen die een conceptdagvaarding van Micta ontving deze nou eens doorstuurt naar ACM? Link. Of de publiciteit opzoekt?

Foto Epke Zonderland
Ik treed als gemachtigde op in een zaak waar hetzelfde speelt als bij mijn eigen zaak over de kippenfoto: ANP wappert met het auteursrecht van een freelancefotograaf. Ook hier bureaucratisch gedoe: verschoven naar een andere rechtbank; verweer niet gekoppeld; een derde schriftelijke ronde voor ANP. Maar nu volgt er eindelijk uitspraak. Dit jaar nog als het goed is. Al vond ik dit vreemd: “Het kan zijn dat de rechter later uitspraak doet. U krijgt daar dan geen brief over.”

Pictoright
De naam van het fotobureau dat de collectieve vergoedingen van fotografen (vermoedelijk) achterover drukte is bekend gemaakt: BSR Agency. Pictoright heeft inmiddels ook aangifte gedaan. Het blijft wonderlijk dat je hierover verder niks leest in de pers.
Sowieso vind ik het wonderlijk dat Pictoright uitkeert aan fotobureaus. Pictoright is aangewezen om de wettelijke verplichte vergoedingen voor hergebruik van foto’s uit te keren aan de rechthebbenden. Dat ze aan fotobureaus uitkeren komt waarschijnlijk omdat je al je hergebruikrechten exclusief over moet dragen aan Pictoright om in aanmerking te komen voor een vergoeding. En die rechten hebben persfotografen vaak al aan een fotobureau overgedragen. Overigens meldt Pictoright in de jaarrekening dat niet-aangeslotenen hun rechten ook kunnen claimen. Hoe die dat moeten doen is me een raadsel.
De rechtszaak die Pictoright voert met Meta voert zij namens alle aangesloten fotografen. Uit de jaarrekening 2024 kan ik niet opmaken hoeveel rechthebbenden zijn aangesloten. Het lijken er niet veel te zijn gezien het feit dat de meeste fotografen de uitkering dus via een fotobureau ontvangen.

Collectieve vergoedingen is een onderwerp dat ik snel ga laten rusten. Voor mijn boek was ik er even ingedoken, en daar werd ik niet vrolijk van. Ik kwam met een voorzichtige schatting dat 18% van de geïnde collectieve vergoedingen terecht komt bij de maker. Hoe meer je weet, hoe erger het wordt.

Dat was het weer voor deze keer. Volgende keer hoop ik dat ik jullie kan melden dat ANP in beide rechtszaken in het ongelijk is gesteld… En iemand is bezig met een tool waarmee je kunt achterhalen of een foto in het publieke domein staat, een CC-licentie heeft en wie de rechthebbende is. Misschien dan weer eens een positief voortgangsbericht.

Deel de petitie… Deel je ervaringen online...

Fijne feestdagen en dat het desinfecterend zonnetje volop mag schijnen in het nieuwejaar!

De petitionaris

Hoe anders is dat gelopen.

Mijn eigen zaak
De derde procedure start 14 oktober en ik leverde de stukken in bij de rechtbank. Mijn eisen (het vonnis uit 2019 herroepen wegens bedrog) blijven ongewijzigd. Ik heb recente ontwikkelingen toegevoegd; als achtergrondschets en om nogmaals te benadrukken dat ik de procedure niet voer uit eigen belang. Een uitgebreide update vind je bij de inzamelingsactie.

Die andere inzamelingsactie
Van de aangifte van smaad en laster door de persoon die 15.000 euro inzamelt voor een rechtszaak tegen ANP hoorde ik, zoals ik verwachtte, niets meer. Helaas bleef het qua de beloofde media-aandacht voor de praktijken van ANP eveneens stil. Terwijl dat zo ontzettend hard nodig is. Vervelend neveneffect van het merkwaardige doel (een rechtszaak aanspannen om de tijd die je besteed hebt aan het verweer terug te vorderen) is dat het aantal meldingen over Fairlicensing van ANP weer toenam. Mensen denken dat de kosten enorm oplopen als je niet betaalt en durven de phishing mailtjes niet te negeren. Ik herhaal dus nog meer eens dat het misleidende aanbiedingen zijn.

Van het tableau geschrapt
Twee advocaten die ik met naam noem in het stuk over fototrol Nico Trinkhaus zijn geen advocaat meer. Of ze vrijwillig terugtraden is mij niet bekend. Kitty van Boven, die samen met Roel Dijkstra de brief schreef die aanleiding was voor deze petitie, heeft nog steeds haar kantoor. De tweede geschrapte advocaat vertrok wel bij het kantoor waar ze werkte. Helaas zijn de blafbrieven van Clairfort daarmee niet gestopt, ze worden nu alleen ondertekend door een andere advocaat.

Status tweede wapperzaak
Ik treed als gemachtigde op in een zaak waar hetzelfde speelt als bij mijn eigen zaak: ANP wappert met het auteursrecht van een freelance fotograaf. Inmiddels zijn er vier zittingen geweest, is er één vonnis gewezen (doorverwijzing naar andere rechtbank), heb ik dezelfde stukken tweemaal in gediend, heeft mijn cliënte de machtiging voor een derde keer moeten opsturen en heb ik daar nog achteraan moeten bellen voordat ik gekoppeld was als gemachtigde. Wij zijn nu aan de beurt om te reageren op het antwoord (repliek) van ANP. Ik ben die kafkaëske toestanden en het geblaf van Gerechtsdeurwaarders Rosmalen gewend, voor mijn cliënte is het enorm stressvol. We duimen voor een rechter die doorziet dat het ooit zo respectabele persbureau ANP de rechten van aangesloten freelancers misbruikt.

Rechtszaak Pictoright versus Meta
Het leek zo’n nobel streven, de campagne van de federatie Beeldrechten, om Meta te laten betalen voor het hergebruik van je beeldmateriaal. Maar het is verzand in een slepende procedure waar deskundigen zijn aangewezen die maar liefst een voorschot krijgen van € 676.813,50. Met het risico dat Pictoright, mocht blijken dat zij helemaal geen overeenkomst kán afsluiten met Meta, opdraait voor de kosten van die deskundigen. Mijns inziens is zo’n overeenkomst voorbehouden aan de uitgevers (artikel 7b WNR) en Pictoright is geen uitgever maar een beheerorganisatie. Ik begrijp niet dat de rechtbank daar niet eerst een beslissing over nam, dan had dat hele deskundigenonderzoek misschien achterwege kunnen blijven.

Embedden
Het schrijven van een boek over fotorecht levert inzichten op. Onze Auteurswet is nog gebaseerd op een analoge werkelijkheid. Waardoor niet duidelijk is wat wel en niet mag als je foto’s met een link deelt. Meest hardnekkige misverstand is dat iedereen denkt dat ‘automatisch embedden’ mag en zich niet realiseert dat daarbij een aanklikbare bronvermelding is vereist. Het is net zoals met het begrip citeren: het mag, mits je voldoet aan bepaalde voorwaarden. De zoektocht naar de juiste uitleg leverde drie blogjes op: nummer 35, met een filmpje en de verwerking voor het boek.

Thuiskopie, reprorecht, UvO en Pictoright
Ik deed, met wat hulp van Gemini, research naar de wettelijk verplichte vergoedingen voor hergebruik van foto’s. Ik checkte onder andere jaarrekeningen van organisaties die de vergoedingen innen en uitkeren aan fotografen. Een groot deel gaat op aan ‘kosten’ en uitgevers blijken een aanzienlijk deel te ontvangen. Slechts een kleine groep fotografen ontvangt een uitkering, en dan ook nog alleen voor foto’s die in de pers verschenen. En net toen ik van die ontdekking bekomen was (ik laat het rusten en hoop dat anderen dat onderwerp oppakken) diende de volgende kwestie zich aan:

Vordering van bijna drie ton voor fotobureau
Een Nederlands fotobureau, wiens naam angstvallig wordt verzwegen, claimde vermoedelijk onrechtmatig namens fotografen collectieve vergoedingen. En hoe herkenbaar voor mij, Pictoright schrijft er het volgende over: “Het betreffende fotobureau heeft bij Pictoright claims ingediend voor collectieve rechtenvergoedingen, maar heeft niet aangetoond dat het beeldmateriaal waarover door Pictoright informatie is verzocht, daadwerkelijk is gepubliceerd. Ook de vragen, over de bevoegdheid van het fotobureau om deze claims namens fotografen in te dienen en de doorbetaling aan fotografen, zijn door dit bureau niet afdoende beantwoord.” Omdat de pers het niet oppikt heb ik wel zo’n donkerbruin vermoeden welk fotobureau het betreft. Sowieso is het opmerkelijk dat Pictoright uitkeert aan fotobureaus, haar taak is verdelen van vergoedingen over de rechthebbenden. Rechthebbend is een fotobureau dat werkt met freelancers niet. Dat beeldbanken en fotobureaus de rechten niet bezitten is nou precies waarom die sommatiebrieven uit naam van ANP, Reuters, Alamy, Getty, Masterfile niet deugen.

Workshop
Iemand vroeg of ik workshops over auteursrecht gaf. Aanleiding was dat twee collega’s van hem zo’n workshop wilde gaan volgen bij ANP en hij vreesde dat ze daar niet zouden leren hoe om te gaan met de blafbrieven van fototrollen. Die vrees deel ik dus ik heb ja gezegd. Als het goed bevalt ga ik, als het boek af is, misschien wel weerbaarheidstrainingen tegen fototrollen geven. Kan ik best een ‘billijke vergoeding’ voor vragen denk ik, want het aantal onredelijke fotoclaims blijft stijgen, dus dan heb je het snel terugverdiend…

Dat was het weer voor deze keer. Deel de petitie! Deel je ervaringen online. Een desinfecterend zonnetje is alles wat we kunnen doen.

Groet! De petitionaris

Wij zijn bezig om landelijke aandacht te vragen via de media en doormiddel van een civiele zaak en een zeer gespecialiseerde jurist. Daarnaast is er contact met een online programma dat misstanden in de Nederlandse samenleving onderzoekt en met een bekende talkshow, om aan te kunnen schuiven voor ons verhaal.”

Blijkbaar weet de schrijver niet dat er geen gesubsidieerde jurist te vinden is die slachtoffers van fototrollen wil bij staan. En dat alle no cure no pay juristen aan de andere zijde zitten. Dat is nou net de reden waarom ik hier nog mee bezig ben.

Autoriteit Consument en Markt
Bizar die toestemming voor de overname van RTL door DPG Media. Nog meer samenklontering van de mediamacht. Arme, arme auteursrechthebbende freelancers.
Daarmee vergeleken valt mijn recente aanvaring met ACM weer mee. Ik had me, naar aanleiding van de boete in Italië voor fototrol Photoclaim, laten verleiden om nogmaals een handhavingsverzoek in te dienen. In tegenstelling tot de vorige keer heb ik nu namelijk een actueel en persoonlijk belang; de herroepingszaak! En het is echt de hoogste tijd dat de autoriteiten eens gaan ingrijpen. Omdat het onverteerbaar is dat ANP straffeloos kan blijven wapperen met de rechten van de bij haar aangesloten freelancers. Die daar vermoedelijk geen cent van terugzien.
Helaas, afgewezen! In eerste instantie omdat ik naast een persoonlijk belang ook een onderscheidend belang moet hebben. En na mijn protest beweren ze doodleuk dat ik geen persoonlijk belang heb.

Zomertijd
Ik zat destijds in de eerste lichting gedaagde fotogebruikers die opgespoord waren door Permission Machine. Zover ik weet ontving de hele groep in juni de dagvaarding. Afgelopen maand juni lijkt ANP weer een hele lichting ‘wanbetalers’ voor de rechter te slepen, want ik kreeg twee meldingen. Juni is een gunstige tijd voor deurwaarders om achter geld aan te gaan. Zo vlak voor de zomervakantie hebben mensen geen zin in gedoe en willen ze ervan af. Zo niet de twee melders.
Bij de een treed ik op als gemachtigde. Bij de ander was dat ook het plan, maar die ging halverwege door met een doorgewinterde jurist. Wat ik snap, want ik bezit geen diplomatieke kwaliteiten en heb weinig geduld. Dat zijn geen pluspunten in de rechtszaal. Want daar moet je oeverloos kunnen zwammen of een handhavingsverzoek aan de ACM nu ongegrond of niet-ontvankelijk moet worden verklaard.

Herroepingszaak
Na de zomer gaat mijn eigen rechtszaak met ANP weer verder. Het is spijtig dat ik mijn pijlen moet richten op de formele rechtsopvolger van Hollandse Hoogte. Omdat dat een ander BV is dan die van de beeldbank ANP, waar ik een vuistdik dossier van heb met lelijke zaken. Pluspunt is dan wel weer dat alle fotografen (afkomstig van Hollandse Hoogte) dus blijkbaar geen contract hebben met de partij die hun foto’s exploiteert...

Inhoudelijk win ik de zaak. Maar er ligt nog een tweede niet-inhoudelijk verweer. Dat ik te laat zou zijn met herroepen. Wat ik betwist want ik heb binnen 3 maanden nadat ik het contract met de fotograaf onder ogen kreeg, waaruit blijkt dat er namens hem geprocedeerd had moeten worden, de juiste BV gedagvaard. De tot nu toe gemaakte kosten zijn bijna bij elkaar gesprokkeld. Waarvoor dank. Doch de kosten gaan verder oplopen, donaties blijven welkom.

Aangifte laster en smaad
Op LinkedIn ging een post over een fotoclaim van ANP viraal en die heb ik, met de naam van de auteur van die post, gebruikt om uit te leggen dat foto’s die automatisch verschijnen als je een hyperlink deelt geen inbreuk is. De dame in kwestie, stuurde agressieve mails dat ik haar naam moest verwijderen en toen ik daar niet gelijk gehoor aan gaf deed ze een melding bij de politie. Inmiddels heeft ze naar eigen zeggen aangifte gedaan.
Het is de dame van de grootste plannen om ANP aan te pakken uit het begin van dit nieuwsbericht. Aandacht voor de strijd tegen de fototrollerij is hard nodig, dus ik hoop haar spoedig te zien in een bekende talkshow. Heel benieuwd met welke dure advocaat ze zal verschijnen en of het er eentje is waarmee ik al eens in contact kwam.

Gratis foto’s
Flickr werkte nog met een sterk verouderde CC-licentie, namelijk de 2.0, die in 2004 geïntroduceerd is. De nieuwste versie (4.0) stamt uit 2013 en daarbij krijg je 30 dagen om een inbreuk te herstellen. Pas daarna handel je onrechtmatig. Flickr biedt sinds afgelopen juni eindelijk de 4.0 aan. Maar de oude variant kan ook nog steeds gebruikt worden. Sterker, fotografen kunnen switchen tussen de licenties. En dan mag de fotogebruiker jaren later gaan bewijzen dat er andere voorwaarden golden toen hij of zij de foto overnam. Het was voor mij aanleiding om nog maar eens te waarschuwen voor gratis foto’s.

Een onnozele fotograaf
De grootste claim die ik ooit zag, kreeg nog een venijnig staartje. Fototrol VAAAM is in hoger beroep gegaan, de advocaat is er tussenuit gepiept en het gerechtshof weigert, net als de rechtbank eerder, te benoemen dat er sprake is van misbruik van recht. Ik vond en vind dat overduidelijk.
Het arrest geeft een aardig inkijkje hoe malafide het eraan toe gaat. Zover ik kan afleiden uit de stukken, is er enkel een machtiging met de fotograaf overgelegd. Dat betekent dat VAAAM namens de fotograaf schadevergoeding had moeten vorderen en dat deed VAAAM niet. VAAAM vordert uit eigen naam en passeert daarmee de fotograaf.
In eerste aanleg ging het om één foto van de fotograaf. Het hof wijst echter schadevergoeding toe aan VAAAM voor zeven foto’s. Er bleken namelijk zes foto’s te zijn die via beeldbank Blaubut in het dossier terecht waren gekomen. De fotograaf heeft verklaringen afgelegd dat hij de foto’s bij Blaubut heeft weggehaald en VAAAM gemachtigd heeft om namens hem schadevergoeding te vorderen. Maar VAAAM vordert dus op EIGEN naam. De fotograaf helpt doodleuk VAAAM met het misbruiken van zijn auteursrechten. Hoe onnozel.
De uitspraak van zowel de rechtbank als het hof had moeten zijn dat VAAAM de wet overtreedt om schade te vorderen voor vermeende inbreuken op de rechten van een ander. VAAAM wappert met de auteursrechten van fotografen… En VAAAM is daar zeer zeker niet de enige in. Doch nu vind ik het nieuwsbericht wel weer lang genoeg ;-).

Deel de petitie! Deel je ervaringen online. Een desinfecterend zonnetje is alles wat we kunnen doen.

Groet! De petitionaris